Jubileuszowy XX Festiwal Muzyki Organowej im. ks. Kamila Kowalczyka
Jubileuszowy XX Festiwal Muzyki Organowej im. ks. Kamila Kowalczyka
Mamy ogromną przyjemność zaprosić na XX Festiwal Muzyki Organowej im. ks. Kamila Kowalczyka pod patronatem Starosty Nowotarskiego Tomasza Hamerskiego i Burmistrza Rabki-Zdroju Leszka Świdra, wyjątkowego honorowego patronatu Ireny Kowalczyk – matki rabczańskiego księdza. Dyrektorem Artystycznym wydarzenia jest niezastąpiony Wojciech Stanisław Gracz. Tegoroczną serię koncertów, 18 lipca (każdy z koncertów rozpoczyna się o godzinie 17.00) zainauguruje przyjaciel Festiwalu i wielki ambasador naszego Muzeum – Silvio Notarbartolo, następnie 1 sierpnia wystąpią Miriam Wójciak (organy), Kinga Brandys-Wójciak (sopran) i Magdalena Wójciak (sopran), 15 sierpnia będziemy gościć Katarzynę Gierlę (sopran), Mateusza Zuzańskiego (skrzypce) i Wojciecha Gracza (organy). Finałem Festiwalu będzie koncert Michała Białko (organy) i Marka Polańskiego (skrzypce) – 29 sierpnia.
ks. Kamil Kowalczyk był naukowcem, dokumentalistą, kronikarzem i pasjonatem rabczańskiej historii. Urodził się w 1986 roku, uczył się w Wyższym Krakowskim Seminarium Duchowym, którego zwieńczeniem były święcenia kapłańskie w roku 2012 i rozpoczęcie posługi w parafii św. Wojciecha w krakowskich Bronowicach. Mszę prymicyjną ks. Kamil odprawił w swojej ukochanej Rabce. W wieku 17 lat napisał książkę: „Miejsca kultu religijnego w Rabce-Zdroj”, później w monografii „Szlakiem rabczańskich kapliczek” spisał historię wybranych rabczańskich kapliczek, a w publikacji „Rabczańskie drzewiej, czyli 450 lat parafialnej historii” prześledził parafialne dzieje. Badania ks. Kamila Kowalczyka zostały także zawarte w „Rabce Juliana Zubrzyckiego” czy „Zarysie dziejów Krzczonowa i Zawadki”.
Był oddanym katechetą, którego misją było dbanie o pamięć tak zwanej małej ojczyzny. Uwielbiał grać na organach, pytać i rozmawiać, nade wszystko rozmawiać. Zmarł 16 września 2013 roku, na progu rozpoczęcia studiów doktorskich na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie. Pozostawił po sobie notatki, niedokończone zdania, słowa, które miały przerodzić się w kolejne publikacje i dziedzictwo, którego niepisanym świętem jest Festiwal Organowy w Muzeum im. Władysława Orkana.
Dyrekcja Muzeum pragnie podziękować Panu Łukaszowi Morzywołkowi, Prezesowi Zarządu Banku Spółdzielczego w Rabie-Wyżnej; Panu Leszkowi Świdrowi, Burmistrzowi Miasta Rabki-Zdroju i Panu Tomaszowi Hamerskiemu, Staroście Nowotarskiemu za nieocenione wsparcie organizacyjne i finansowe jubileuszowej edycji Festiwalu Muzyki Organowej im. ks. Kamila Kowalczyka.
Cena biletów – 25 zł
Zagórzański Festiwal Folkloru i Tradycji
Serdecznie zapraszamy na Zagórzański Festiwal Folkloru i Tradycji, który odbędzie się 6 lipca 2024r., o godz. 14:00, na terenie Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce – Zdroju.
To wieloaspektowe wydarzenie, które ma na celu promocję kultury i tradycji Górali Zagórzańskich. Zorganizowane jest w miejscu, które niemal 90 lat zajmuje się kolekcjonowaniem, dokumentacją oraz popularyzacją kultury tradycyjnej Górali Zagórzańskich.
Wydarzenie podzielono na trzy główne bloki tematyczne. Prelekcje na temat dziedzictwa Zagórzan oraz projekcja filmu dokumentalnego:
– godz. 14:30 – Pamiętnik Sebastiana Flizaka – niezwykły dokument do dziejów Zagórzan – dr Katarzyna Ceklarz
– godz. 15:00 – projekcja filmu dokumentalnego „Władysław Orkan” w reżyserii Adama Lewandowskiego
– godz. 16:00 – Zagórzańskie skarby: kolekcja i archiwa Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce – Zdroju – Małgorzata Wójtowicz – Wierzbicka
– godz. 17:30 i 18: 30 – oprowadzanie po Muzeum.
Występy zespołów regionalnych:
– godz. 18:00 – Zagórzański Zespół Folklorystyczny Dolina Mszanki
– godz. 19:00 – Zespół Regionalny Kasinianie – Zagórzanie
– godz. 20:00 – rodzinna kapela Kościelnioki – ich występ poprzedzony będzie warsztatami taneczno – muzycznymi „Pieca zadym nie troncojcie”.
Przestrzeń wokół Muzeum to:
– warsztaty „Zagórzańska zabawka” i „Malowanie na szkle”
– ludowi rzemieślnicy:
Rafał Nowak, właścicielem Góralskiego Szyku (kuśnierzem, szyjącego stroje regionalne)
Maria Łabuz (gorseciarką)
Stanisław Kościelniak (tworzącym gwiazdy kolędnicze)
Józefa Potaczek (malarka)
Monika i Piotr Woźniakowie, reprezentującymi Pasiekę u Piotra Woźniaka z Koniny (pszczelarzami)
Monika Kubik (produkującą gorczańskie sery)
Kinga i Maciej Komenzowie (prowadzącymi manufakturę lodów rzemieślniczych Lody i Spółka)
Marek Czech (wikliniarzem)
Zofia Piętoń (koronczarką)
Krystyna Kaczmarczyk (rękodzielniczką, produkującą tradycyjne ozdoby bożonarodzeniowe i kwiaty bibułkowe)
– warsztaty gotowania czterech zagórzańskich potraw regionalnych: sapki, zagórzańskiej zupy z korpieli na mleku, razowego kołacza na słono i pierogów z suszonymi śliwkami oraz ich degustacji (przeprowadzą je Śwarne Babki z KGW Łętowe)
– stoiska z produktami lokalnymi wyróżnionymi Znakiem Promocyjnym Zagórzańskie Dziedziny oraz informacją o bogatej ofercie regionu
– monidła i ścianki do zdjęć (będziecie mogli sprawdzić, czy w zagórzańskim ubraniu jest Wam do twarzy!).
Na wszystkie te wydarzenia wstęp jest bezpłatny.
Organizatorami wydarzenia są: Małopolska, Stowarzyszenie Miłośników Kultury Góralskiej Pod Cyrlom, Zagórzańskie Dziedziny oraz Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce – Zdroju.
Projekt realizowany jest przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego.
Partnerzy i kreatorzy Zagórzańskich Dziedzin
Wystawa prac plastycznych z XXXVIII Konkursu Recytatorskiego im. Antoniny Zachary-Wnękowe
Do końca czerwca, w muzeum będzie można oglądać wystawę prac pokonkursowych w ramach finału XXXVIII Konkursu Recytatorskiego im. Antoniny Zachary-Wnękowe. Zapraszamy do doświadczenia optyki i percepcji interpretacyjnej dzieci i młodzieży, rzecz jasna inspirowanej twórczością rabczańskiej poetki.
Wyniki XXXVIII Konkursu Recytatorskiego im. Antoniny Zachary-Wnękowe
Tegoroczny Konkurs Recytatorski im. Antoniny Zachary-Wnękowej został zorganizowany po raz 38. W sali Teatru Lalek „Rabcio” wystąpiło 79 uczestników ze szkół podstawowych z Rabki-Zdroju, Kasinki Małej, Kasiny Wielkiej, z Orawy i innych regionów, prezentujących utwory w kategoriach literackiej i gwarowej. Po raz pierwszy w historii odbył się w ramach konkursu również konkurs plastyczny.
Uczestników zmagań, ich opiekunów, jurorów oraz wszystkich obecnych powitał w imieniu organizatorów dyrektor Muzeum Orkana Wojciech Kusiak. Przypomniał on, że organizatorem konkursu jest Komitet Redakcyjny Wydania Dzieł Antoniny Zachary Wnękowej, a dwóch członków tego komitetu objęło konkurs honorowym patronatem – Zbigniew Kopytek, przyjaciel i znawca twórczości Antoniny Zachary-Wnękowej, a także jeden z inicjatorów i organizatorów konkursu, oraz ks. Kanonik Józef Kapcia – wielbiciel i znawca twórczości rabczańskiej poetki.
Burmistrz Leszek Świder, który był gościem uroczystego otwarcia, podziękował organizatorom i życzył biorącym udział w konkursie sukcesów. Wręczył również kwiaty i podziękowania za pracę obu zasłużonym, wyżej wymienionym członkom komitetu.
Aby wprowadzić wszystkich w atmosferę świata poezji patronki konkursu, dyrektor Wojciech Kusiak odczytał pismo, jakie skierowała do uczestników profesor Anna Mlekodaj, wykładowca Podhalańskiej Uczelni Zawodowej w Nowym Targu.
Konkursowi towarzyszyły warsztaty z Krystyną Kachel-Kois, dyrektor i aktorką Teatru Lalek „Rabcio”. Po przesłuchaniach odbyło się uroczyste ogłoszenie wyników i rozdanie nagród z udziałem burmistrza Leszka Świdra i radnego Janusza Wójciaka.
Organizatorami konkursu byli: Burmistrz Rabki-Zdroju, Kolegium Redakcyjne wydania dzieł A. Zachary-Wnękowej, Muzeum im. Wł. Orkana w Rabce-Zdroju, Teatr Lalek „Rabcio” w Rabce-Zdroju, Fundacja Rozwoju Regionu Rabka i Centrum Kultury, Sportu i Promocji w Rabce-Zdroju.
Cele konkursu to uczczenie pamięci wybitnej poetki, zainteresowanie dzieci i młodzieży twórczością A. Zachary-Wnękowej, popularyzacja twórczości poetów góralskich, zainteresowanie uczniów pięknem gwary góralskiej, a także zainteresowanie uczniów kulturą słowa.
Protokół z przesłuchania konkursowego XXXVIII Konkursu Recytatorskiego im. Antoniny Zachary-Wnękowej
Po przesłuchaniu 30 uczestników w kategorii szkół podstawowych kl. I-IV jury w składzie: przewodniczący – Łukasz Łęcki, Anna Skawska – Kapłon, Katarzyna Derek postanowiła nagrodzić:
Kategoria gwarowa: I miejsce – Nina Bednarczyk – kl. IV, Zespół Góralski „Szafranki” ze Słonego II miejsce – Kornelia Grapa – kl. I, SP nr 2 w Podwilku III miejsce – Alina Kubińska – kl. IV, SP nr 2 w Spytkowicach wyróżnienie: Weronika Łapka – kl. II, SP nr 2 w Rabce-Zdroju
Kategoria literacka: I miejsce – Dominika Macuga – kl. IV, SP w Olszówce II miejsce – Kornelia Grzybacz – kl. IV, SP w Orawce III miejsce – Julia Teper – kl. IV, SP nr 1 w Rabce-Zdroju.
Dziękujemy uczestnikom za udział, a opiekunom za przygotowanie. Odnotowaliśmy tendencje spadkową jeśli chodzi o liczbę uczestników oraz placówek zgłaszających uczestników. Mamy nadzieję, że uda się wzmóc zainteresowanie konkursem i samą poezją, nie tylko patronki konkursu Antoniny Zachary – Wnękowej. Chcemy też zwrócić uwagę na urozmaicenie dobieranych tekstów zarówno pod względem autorów, jak i nastroju oraz tematyki pozwalającej na większe zróżnicowanie interpretacyjne.
Protokół z przesłuchania konkursowego XXXVIII Konkursu Recytatorskiego im. Antoniny Zachary-Wnękowej
Po przesłuchaniu 44 uczestników w kategorii szkół podstawowych kl. V-VIII oraz 5 uczestników ze szkół średnich jury w składzie: Maria Wawryków – przewodnicząca, Wojciech Kusiak, Magdalena Wozniak postanowiła przyznać:
Kategoria literacka: I miejsce – Zofia Korzeniowska – kl. V, SP nr 5 w Zakopanem, II miejsce – Marcelina Koszarek – kl. VII, SP nr 1 w Skawie; III miejsce – Weronika Palac – SP w Rokicinach Podhalańskich i wyróżnienie – Zuzanna Syrek – kl.VI, SP nr 2 w Rabce-Zdroju, Franciszek Werewka – kl.VII SP nr 2 w Kasinie Wielkiej
Kategoria gwarowa: I miejsce – Szymon Lenart – kl.VI SP w Orawce, II miejsce – Przemysław Fudala – kl.V SP w Olszówce, III miejsce – Zofia Soska – kl.V SP nr 1 w Spytkowicach i wyróżnienie – Natalia Skawska – kl.VI SP nr 3 w Rabce-Zdroju
W kategorii szkół ponadpodstawowych wyróżnienie dla Oliwii Pyrtek – kl.II Zespół Szkół w Jordanowie.
Dziękujemy recytatorom za przygotowanie utworów, a nauczycielom za opiekę i prowadzenie swoich wychowanków. Pragniemy zwrócić uwagę na to, że recytacja to interpretacja głosowa tekstu, nie gra aktorska. Nadmierna gestykulacja i nadinterpretacja utworów wpływa negatywnie (zniekształca) odbiór dzieła poetyckiego.
PROTOKÓŁ Z POSIEDZENIA JURY KONKURSU PLASTYCZNEGO W RAMACH XXXVIII KONKURSU RECYTATORSKIEGO IM. ANTONINY ZACHARY- WNĘKOWEJ
Jury w składzie: Władysława Kopytek – malarka, Aleksandra Traczyk – adiunkt muzealny – Muzeum im. Wł. Orkana w Rabce-Zdroju, Bolesław Bara – Dyrektor CKSiP w Rabce-Zdroju w dniu 27 maja 2024 r. Komisja po obejrzeniu i ocenieniu 40 prac plastycznych nadesłanych na konkurs postanowiła nagrodzić:
Kategoria I – IV:
I miejsce – Paweł Bogacz – kl. IV, SP nr 3 w Kasince Małej, II miejsce – Lilianna Rapacz – kl. III, SP w Podsarniu, III miejsce – Zofia Stanik – kl. IV, SP nr 3 w Rabce-Zdroju, IV miejsce – Nikola Golak – kl. IV, SP w Rabie Wyżnej
Kategoria V-VIII:
I miejsce – Patrycja Drabik – kl. VII, SP nr 2 w Kasince Małej, II miejsce – Kamila Gruszkowska – kl. VII, SP nr 2 w Kasince Małej, III miejsce – Izabela Stanik – kl. V, SP nr 3 w Rabce-Zdroju.
Wyróżnienia: Alina Kubińska za pracę na szkle – kl. III SP nr 2 w Spytkowicach, Kazimierz Borowiec – kl. II, LO nr 2 w Piekarach.
Jury pragnie podziękować wszystkim uczestnikom i ich opiekunom za trud włożony w przygotowanie prac plastycznych do twórczości Antoniny Zachary-Wnękowej. Doceniamy staranność wykonanych prac w rożnych technikach.
Tekst i zdjęcia – Piotr Kuczaj.
10. Noc Muzeów
Tegoroczna Noc Muzeów rozpocznie się o godzi 18.05.2024 o godzinie 17.00 we wnętrzu zabytkowego kościoła. Tytułem(Bajkowa Noc Muzeów), i motywem przewodnim tej edycji będzie ludowa bajka. Wstęp wolny!
Program:
17:00 – Zwiedzanie z przewodnikiem
18:00 – Chór Dziecięcy Rabki-Zdroju pod batutą Kingi Brandys-Wójciak w repertuarze bajowych piosenek
19.00 – Czytanie bajek ludowych zebranych przez Izydora Kopernickiego w okolicach Rabki
19.30 – Pora na dobranoc – O bacy Bulandzie, dzielnej Marynie i zębach z rabczańskiego kościółka
Święcone Związku Podhalan w Rabce-Zdroju
W niedzielę 14.04.2024 odbyła w Muzeum im. Władysława Orkana odbyła się uroczysta msza święta dla sympatyków, przyjaciół i członków Związku Podhalan w Rabce-Zdroju. Mszę w zagórzańskiej oprawie celebrował proboszcz parafii Marii Magdaleny ks. Piotr Iwanek; na uroczystości obecni byli między innymi Burmistrz Miasta Leszek Świder, czy dyrektor Muzeum Orkana Wojciech Kusiak, mowę pożegnalną wygłosił zaś Prezes oddziału Wiktor Zachwieja. Cudowna słoneczna pogoda wspomagał liczne poczty sztandarowe grup członkowskich, tradycyjne góralskie śpiewy wykonane przez zespół ‘Robcusie’. Wnętrze kościoła raz jeszcze rozbrzmiało nutami przeszłości, która drzewiej była pewnością całego tygodnia, raz jeszcze kierpce uderzyły o kamienną posadzkę, raz jeszcze ściany i polichromia usłyszały mowę budowniczych. Świątynne mury pamiętają, ile mogłyby powiedzieć, przecież widziały ‘wczoraj’ i widzą ‘dziś’, ile mogłyby powiedzieć, gdyby choć na chwilę otrzymały głos?
Jak co roku w Wielką Sobotę, przy naszym Muzeum odbyło się tradycyjne święcenie pokarmów wielkanocnych. Oprawą wydarzenia zajęły się zespół regionalny Majeranki, zaś o zagórzańskich obrzędach Wielkiego Tygodnia, przy gwarze odpędzających zło drewnianych kołatek opowiedziała przybyłym przewodnicząca Rady Muzealnej Muzeum im. Władysława Orkana – Dorota Majerczyk. Pokarmy święcił ks. Piotr Iwanek, proboszcz parafii św. Marii Magdaleny. Tradycja nie była by tradycją bez poświęcenia ognia i konkursu na najbardziej zagórzańskich koszyczek, wszystko to dopełniła wspaniała wiosenna pogoda.
Deszcz i deszcz, może trochę śniegu, albo więcej niż trochę, bo i tak się zdarza. Wszystko spływa do kałuż i rowów, a z nich dalej, bo ziemia nie chce przyjąć więcej wody. Pęcznieją rzeki, Raba pęcznieje, wydyma się, nabiera organicznego kształtu, może wystąpić, wylać się poza przynależne jej miejsce. Przyjmijmy, że to wszystko dzieje się po Nowym Roku, albo nie, jeszcze później, niech będzie to wtedy kiedy zima ma swój finał i przeradza się w wiosnę, o, niech to będzie przednówek, bo to ma być trochę o głodzie. Zgromadzone jadło zaczyna się kończyć, znikać, w chacie pojawia się coraz więcej niezapełnionej przestrzeni, i ta pustka uwłaczająco nawiedza też brzuchy żyjących. Zostało jeszcze trochę kiszonek, może trochę zepsutej kaszy, nadgniłych ziemniaków, to da się zjeść, na poły ze zwierzętami, które całą zimę dogrzewały sadybę. ‘Przeżyjemy, rok temu było gorzej’, tak mogli mówić, i może rzeczywiście tak było, a może było gorzej, ale słowo i modlitwa mają moc zachowywania życia, zresztą jeszcze tylko chwila i coś zacznie rosnąć – pokrzywa, szczaw. Mózg można oszukać guzikiem, popracują ślinianki i wyobraźnia, więc przez chwile lżej się myśli, kora może się nadać, orzechy można zmielić, można dużo spać, albo próbować spać, bo wtedy nie czuć braku, no i są też buty. Buty zrobione ze świńskiej skóry, cenne, oszczędzane i pielęgnowane, ubierane tylko i wyłącznie na okazję najważniejszą, czyli do kościoła, perfekcyjnie nadają się ugotowania, do przyrządzenia potrawki i wypełnienia żołądka, a więc jeszcze się żyje, jeszcze się trwa. Tak musi być, przecież to miejsce nazywa się Golicja i Głodomeria, a nędza jest grzeszna, więc albo tak, albo na żebry, albo do Łodzi, albo wcale i pod płotem. Gospodarze się bawią, weselicho w chacie, wódka się leje, stół pełny, bo morgów sporo, lasu też kawałek, a obok, w oborze, ściana w ścianę, Kuba wolno, i pieczołowicie umiera po własnoręcznej amputacji nogi za pomocą siekiery. Taka to była służba, takie ‘parkobkowanie’ w znoju i o byle czym w gębie, więc pytam, czy jego ostatnimi słowami były te kafkowskie słowa, że ‘jak pies’? Po co taka analogia? Nie za wiele tutaj o głodzie, o Galicją, co? Prosta sprawa – Chłopi to arcydzielna powieść, i każda okazja, żeby ją przywołać to dobra okazja, a poza tym jest jeszcze Agata, ten ksiądz, i panowie szlachta, ale to nie dziś. Beletrystycznie Reymontowi udało się zawrzeć w powieści atmosferę beznadziei istnienia, czy nierównej walki o nie, w tym najbardziej oddolnym środowisku, skąd większość, no praktycznie całość z nas pochodzi, a ci co mają z tym problem, co doszukują się w sobie inności, jakiegoś błękitu, to sobie jeszcze tego najwyraźniej nie przepracowali – tak o. Wystarczy przez kilka sekund zastanowić się nad swoim pełnym brzuchem, nad kolejnym posiłkiem, nad tym słownym konstruktem, samą jego perspektywą. Czyż nie brzmi to jak pewność? Czyż nie brzmi to jako fakt? Rutyna? Jak najnormalniejsza rzeczy na świecie? Mamy szczęście i przyjemność tak myśleć, może i mamy nawet do tego prawo. Prawo z dziś, pewnie i prawo z jutra, nasze i oczywiste, ale w czymś to ma swe korzenie, swój pusty, głodowy, napuchnięty rdzeń, a i oczywistość, bo zapis się kończy, a wraz z nim, teraz(‘ale, dokładnie teraz’ Pratchett), kończy się czyjeś życie, bo zabrakło w nim szczęścia i prawa do jedzenia. Puste są muzealne dwójniaki i trójniaki, w misce nie ma zupy, nic nie piecze się w rynce, w dzbanie absencja mleka; o tę pustkę tutaj chodzi, o to ‘nie ma’, i o naszą percepcję, która potrafi kojarzyć, która umie przetworzyć brak na imaginacyjny obraz, o naszą wole i kolejny, zapewniany przez nią oddech, bo wszystko mija prawda, mija przednówek, może minąć też dobrobyt, bo to bardzo doświadczony i kapryśny byt.
