39. Konkurs Recytatorski im. Antoniny Zachary Wnękowej – święto poezji w Rabce-Zdroju

W Rabce-Zdroju odbył się 39. Konkurs Recytatorski im. Antoniny Zachary-Wnękowej – wydarzenie, które od blisko czterech dekad gromadzi młodych recytatorów i miłośników poezji z całego regionu. W sali kina „Śnieżka” zaprezentowało się 69 uczestników ze szkół w Rabce-Zdroju, Kasince Małej, Kasinie Wielkiej, z Orawki , Pieniążkowic i innych miejscowości, rywalizujących w kategoriach literackiej i gwarowej.

Uczestników, ich opiekunów, jurorów oraz licznie zgromadzoną publiczność powitał dyrektor Muzeum im. Władysława Orkana Wojciech Kusiak. Przypomniał, że przedsięwzięcie powstaje dzięki współpracy wielu instytucji – Urzędu Miejskiego w Rabce-Zdroju, Centrum Kultury, Sportu i Promocji, Fundacji Rozwoju Regionu Rabka, Muzeum Orkana oraz Teatru Lalek „Rabcio”. Honorowy patronat nad tegoroczną edycją objęli Zbigniew Kopytek – znawca twórczości poetki i jeden z inicjatorów konkursu – oraz ks. kanonik Józef Kapcia, wielbiciel dorobku rabczańskiej autorki.

Swoją obecnością wydarzenie zaszczycił burmistrz Rabki-Zdroju, Leszek Świder, który oficjalnie otworzył konkurs. W krótkim wystąpieniu przywołał wspomnienia ze szkolnych lat, kiedy jego nauczycielka z dumą podkreślała, że Antonina Zachara-Wnękowa jest „naszą poetką”. Burmistrz wyraził radość, że jej twórczość stale inspiruje młode pokolenia, szczególnie dzięki działalności Szkoły Podstawowej im. A. Zachary-Wnękowej w Ponicach.

Jednym z ważnych punktów programu było spotkanie z jurorką Marią Wawryków. Już na początku przyznała, że – podobnie jak recytujące dzieci – odczuwa tremę. Opowiedziała, że twórczość poetki poznała podczas studiów, przygotowując pracę dyplomową pod kierunkiem Zbigniewa Kopytka. W rozmowie z dziećmi zastanawiała się, kim jest poeta i po co powstają wiersze. Młodzi uczestnicy zgodnie odpowiadali, że poezja służy wyrażaniu emocji – co prowadząca przyjęła jako idealny wstęp do przybliżenia postaci rabczańskiej autorki.

Maria Wawryków podkreśliła wszechstronność Antoniny Zachary-Wnękowej: poetka pisała wiersze, wspomnienia, sztuki teatralne, tworzyła opowieści i baśnie, malowała, a nawet opracowywała tablice botaniczne. Jurorka przywołała wiele fragmentów jej wspomnień i utworów, ukazując, jak wielki wpływ miały na nie wartości wyniesione z domu rodzinnego: miłość, szacunek, wrażliwość na piękno natury i drugiego człowieka. Wspomniała również inspiracje płynące z kultury ludowej, spotkań z góralami, pieśni śpiewanych przy pracy, a także późniejsze doświadczenia związane z kulturą litewską. Zwróciła uwagę, że poetka „wszędzie widziała poezję”, a nawet zwykłe wydarzenia – osobiste, lokalne czy polityczne – mogły stać się impulsem do twórczości.

Spotkanie zakończyła recytacją wiersza Kto nie rozmawiał z Gromem, który nazywała „receptą na szczęście”.

Konkurs – organizowany przez Burmistrza Rabki-Zdroju, Kolegium Redakcyjne wydań dzieł poetki, Muzeum Orkana, Teatr Lalek „Rabcio” i Centrum Kultury, Sportu i Promocji – ma na celu uczczenie pamięci wybitnej autorki, popularyzację twórczości poetów góralskich, rozwijanie wrażliwości na piękno gwary i kultury słowa, a także inspirowanie młodego pokolenia do kontaktu z literaturą.

Wydarzeniu towarzyszyły również warsztaty recytatorskie prowadzone przez Urszulę Tylek, aktorkę Teatru Lalek „Rabcio”, które stały się wartościowym uzupełnieniem artystycznych zmagań.

Nagrody ufundowali : Burmistrz Rabki-Zdroju, Przewodniczący Rady Miejskiej w Rabce-Zdroju , Fundacja Rozwoju Regionu Rabka, Gorczański Oddział Związku Podhalan w Rabce-Zdroju, Teatr Lalek „Rabcio”, Dyrektor Szkoły Podstawowej w Ponicach, Muzeum im. Wł. Orkana w Rabce-Zdroju, Centrum Kultury, Sportu i Promocji w Rabce-Zdroju

Protokół z przesłuchania konkursowego XXXIX Konkursu Recytatorskiego im. Antoniny Zachary-Wnękowej

Po przesłuchaniu 69 uczestników w 4 kategoriach wiekowych Jury w składzie: Wojciech Kusiak , Joanna Łapka, Anna Skawska-Kapłon, Maria Wawryków i Cezary Skrocki postanowiło przyznać

A) W kategorii kl. „O”

I miejsce – Zofia Luberda

II miejsce – Oliwia Wójtowicz

III miejsce – Szymon Skrzypoń

Wyróżnienie: Stanisław Rapta i Oliwia Traczyk

B) W Kategorii klas I-IV (wiersze literackie)

I miejsce- Nikodem Sulak

II miejsce – Małgorzata Drozd

III miejsce – Natalia Sandrzyk

Wyróżnienie – Łukasz Zając

C) W kategorii klas I-IV (wiersze gwarowe)

I miejsce – Daria Komperda

II miejsce – Antonina Bala

III miejsce – Gabriel Michalak

Wyróżnienie- Antoni Gryglicki

D) W kategorii klas V-VIII

I miejsce – Nadia Worwa

II miejsce – Dominika Macuga

III miejsce – Maria Kożuch

Wyróżnienie: Julia Wietrzyk, Antoni Kowalczyk i Kornelia Grzybacz

E) W kategorii klas V-VIII (wiersze gwarowe)

I miejsce – Andrzej Adamek

II miejsce – Kamil Słodyczka

III miejsce – Ksawery Pochroń

Wyróżnienie: Szymon Lenart, Julia Cichańska

F) W kategorii: szkół ponadpodstawowych

Wyróżnienie specjalne – Wiktor Sochań

Wyróżnienie – Jakub Dąbrowski i Weronika Kozar

Jury dziękuje wszystkim za zaangażowanie i czas poświęcony na przygotowanie do konkursu.

Dziękujemy opiekunom i rodzicom za popularyzację tekstów poetyckich wśród dzieci i młodzieży naszego regionu.

Jednocześnie pragniemy zwrócić uwagę na:

• dobór utworów adekwatny do wieku i możliwości uczestników
• wystrzeganie się nadmiernej „rytmizacji” w recytowaniu tekstów, a skoncentrować się na ich zrozumieniu i naturalnej interpretacji (nadinterpretacja utrudnia słuchaczom odbiór utworów głównym bohaterem powinien być sam wiersz, a nie jego wykonawca).

Ponadto uczestnicy prezentujący się w kategorii gwarowej powinni zwrócić uwagę na staranny dobór ubioru góralskiego i poprawność gwary. Przy recytacji – oprócz opanowania gwarowego istotna jest jego odpowiednia interpretacja.

Serdeczne podziękowania kierujemy do sponsorów konkursu – Termy „Gorący Potok” i „Rabkoland”.

Tekst i zdjęcia – Piotr Kuczaj