Wystawa „Z potrzeby serca stworzone – twórczość Józefa Pintschera”

Muzeum im. Władysyława Orkana w Rabce-Zdroju zaprasza serdecznie na nową wystawę czasową prezentującą dorobek rabczańskiego twórcy ludowego Józefa Pintschera. Artysta od najmłodszych lat związany ze słynną rabczańską pracownią stolarską Pintscherów przy ul. Podhalańskiej uzyskał dyplom mistrzowski rzeźbiarstwa w drewnie w 1983 r. Ten wszechstronny twórca od lat z pasją oddaje się tworzeniu przy użyciu licznych technik takich jak malarstwo olejne, malarstwo na szkle, rzeźba w drewnie, płaskorzeźba, metaloplastyka, kowalstwo, kamieniarka, witrażownictwo, rusznikarstwo. Jego dzieła to również realizacje z dziedziny sztuki użytkowej. Ozdabia świat wokół siebie, przetwarza formy zabytkowych przedmiotów codziennego użytku, nadaje im nową treść, sens. W jego rękach stare nieużywane już chomąto staje się lustrem, koło od wozu ozdobą ściany.

W swoim życiu stworzył kilka wystrojów restauracji regionalnych Siwy Dym, projektuje i własnoręcznie realizuje tworząc niepowtarzalny klimat wnętrz, w których widać niebywałą dbałość o zabytkowe przedmioty wytworzone ludzką ręką. Spod jego ręki wyszły również elementy wyposażenia kościołów w Zarytem i Pyzówce, a także w kaplicy grekokatolickiego seminarium w Ottawie.

Jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Członkiem Stowarzyszenia Miłośników Kultury Ludowej z Chabówki.
Obecnie w jego pracowni powstają wymyślne srebrne ozdoby takie jak spinki do koszuli, okuwki do kapeluszy czy noże zdobione okuciem rękojeści.

Wystawa czasowa mieści się w budynku XVII w. drewnianego kościółka jest czynna od 01.07.2020 r. w godzinach otwarcia Muzeum.

Serdecznie zapraszamy!




Tegoroczny Jarmark w Muzeum odwołany

Rekordowy Jarmark w Muzeum 2016

Dyrektor Muzeum ze względu na zagrożenie epidemiologiczne wydał decyzję o odwołaniu tegorocznego Jarmarku w Muzeum 2020.




Kulisy webinaru

Piątkowe popołudnie poświęciliśmy na realizację webinaru kulinarnego dotyczącego tradycyjnej kuchni zagórzańskiej. Wspaniałe potrawy przygotowały Panie z Koła Gospodyń Wiejskich „Śwarne Babki” z Łętowego, które zdradziły tajniki dawnej sztuki gotowania. W czasie webinaru można było poznać receptury i etapy gotowania: kwaśnicy, placków ziemniaczanych z blachy i klusek kudłatych okraszonych skwarkami. Aby odtworzyć tradycyjny smak potraw przyrządzano je na tradycyjnym piecu kuchennym w gościnnych progach domu Pani Marii z Koła Gospodyń. W realizacji wzięły udział również etnograf Małgorzata Wójtowicz-Wierzbicka i konserwator zabytków Natalia Klęsk z Muzeum, które wypytywały o szczegóły, degustowały i podziwiały umiejętności i pasję gospodyń.

Webinar pt. „Gotuj z Zagórzanami. Poznaj górala przez webinara” został zrealizowany w ramach projektu „Odkrywanie skarbów dziedzictwa południowej Małopolski” realizowanego ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020, Poddziałanie 6.1.3 Rozwój instytucji kultury oraz udostępnianie dziedzictwa kulturowego.

Gotuj z nami – tradycje kulinarne Zagórzan

Opublikowany przez Skarby Górali Piątek, 26 czerwca 2020


ngg_shortcode_0_placeholder

fot. Natalia Klęsk

Organizatorami spotkania byli: Fundacja Mapa Pasji, Klub Sportowy Bór z Toporzyska, Urząd Gminy Mszana Dolna, Koło Gospodyń Wiejskich w Łętowem oraz Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju.




Webinar o zagórzańskiej kuchni

https://www.facebook.com/events/574715313429346/

Serdecznie zapraszamy do udziału w webinarium dotyczącym tradycyjnej zagórzańskiej kuchni, który odbędzie się w najbliższy piątek o godzinie 16:00 . Wydarzenie dostępne będzie na facebooku na stronie Skarby Górali https://www.facebook.com/events/574715313429346/. Spotkanie jest częścią cyklu „Poznaj Górala przez webinara” odbywających się w ramach projektu „Odkrywanie skarbów dziedzictwa południowej Małopolski”. Celem projektu jest wzmocnienie tożsamości kulturowej mieszkańców 8 mikroregionów góralskich oraz zwiększenie atrakcyjności turystycznej tych terenów dzięki stworzeniu sieci 50 „wypraw odkrywców” (questów: nieznakowanych w terenie tras, po których prowadzi wiersz opowiadający o danym miejscu, zawierający zagadki, prowadzące do hasła i skarbu) na bazie wiedzy zebranej w toku kompleksowej inwentaryzacji dziedzictwa niematerialnego Górali Orawskich, Górali Babiogórskich, Kliszczaków, Zagórzan, Górali Spiskich, Górali Białych, Górali Czarnych i Górali Pienińskich (naukowe badania terenowe i angażowanie miejscowej młodzieży do odkrywania miejscowego dziedzictwa).

https://skarbygorali.pl/

Podczas naszego spotkania dowiemy się czym żywili się Zagórzanie? Jakie przepisy można znaleźć w wiekowych książkach kucharskich? Jakie zwyczaje i maniery obowiązywały przy tutejszych stołach?
Nad tradycyjnym smakiem czuwać będzie Małgorzata Wójtowicz-Wierzbicka etnolog z Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju. Serdecznie zapraszamy do oglądania i zadawania pytań na żywo!

Organizatorami spotkania są: Fundacja Mapa Pasji, Klub Sportowy Bór z Toporzyska, Urząd Gminy Mszana Dolna, Koło Gospodyń Wiejskich w Łętowem oraz Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju




Bajka „O dzielnej Marynie, bacy Bulandzie i zębach z rabczańskiego kościółka”

Chcecie bajki oto bajka. Zrealizowana w całości przez naszych przyjaciół z Teatru Sztuk w Jaworznie bajka sławiąca nasze Muzeum oraz góralskie tradycje naszego regionu. Tekst bajki opracowały nasze muzealniczki na podstawie lokalnych legend i podań.

Kadr z filmu

W rabczańskim kościółku po dziś dzień można zobaczyć zęby wciśnięte pomiędzy deski. Obyczaj ten miał zapobiec bólowi po wyrwaniu zęba, ale również chronić przed cierpieniem i dolegliwościami z nim związanymi. Bohater legendy – Bulanda – jest również autentyczną postacią. Znany, lubiany i ceniony ze swych niezwykłych sposobów leczenia baca, żył długo i szczęśliwie w Lubomierzu. Wypasał owce na polanie jaworzyńskiej w Gorcach.
Autorki bajki: Natalia Klęsk i Małgorzata Wójtowicz-Wierzbicka
Ilustracje: Barbara Wójcik-Wiktorowicz
W nagrania udział wzięli:
Barbara Wójcik-Wiktorowicz
Dominik Socha
Paweł Sowa
Dariusz Wiktorowicz
Realizacja dźwięku: Michał Łyp
Reżyseria: Dariusz Wiktorowicz
#udomowionakultura




Nowa publikacja o Zagórzanach

Ukazała się właśnie nowa publikacja dotycząca dziedzictwa kultury ośmiu grup góralskich pt. „Góralszczyzna mniej znana. W poszukiwaniu lokalnych tradycji”. Publikacja została wydana w ramach projektu Odkrywanie skarbów dziedzictwa południowej Małopolski przez Fundację Mapa Pasji.

Z przyjemnością informujemy, że w publikacji znalazł się artykuł dotyczący kultury Górali Zagórzańskich napisany przez naszego muzealnika Małgorzatę Wójtowicz-Wierzbicką pt. Pamięć, tradycja, tożsamość – czyli obraz wsi kiedyś i dziś oczami Górali Zagórzańskich.

Tekst jest rezultatem badań terenowych przeprowadzonych w zagórzańskich wsiach latem 2019 roku. Członkami zespołu badawczego byli: mgr Małgorzata Wójtowicz-Wierzbicka (Muzeum im. W. Orkana w Rabce-Zdrój), mgr Małgorzata Roeske (Uniwersytet Jagielloński), mgr Barbara Luberda, Patrycja Król (Uniwersytet Jagielloński), Oskar Krasoń (Uniwersytet Jagielloński), Liwia Sus (Uniwersytet Wrocławski), lic. Joanna Dynamus (Uniwersytet Jagielloński).

Dzięki współpracy z Panią Magdaleną Polańską z wydziału Promocji Urzędu Gminy Mszana Dolna udało się dotrzeć do wspaniałych informatorów, którzy zechcieli poświęcić nam swój czas na opowieści o przeszłości.

Redaktorem merytorycznym publikacji był dr Łukasz Sochacki Zastępca Dyrektora Instytutu Etnologii i Antropologii Kultury Uniwersytetu Jagiellońskiego ds. dydaktycznych

Książkę recenzowała dr Stanisława Trebunia-Staszel:

„Góralszczyzna mniej znana. W poszukiwaniu lokalnych tradycji” jest próbą zarysowania etnograficznego obrazu polskiej góralszczyzny […]. W tym sensie nie rości sobie pretensji do całościowego, monograficznego omówienia. Nie zawiera też ostatecznych podsumowań ani konstatacji. Jest raczej zasygnalizowaniem pewnych zjawisk charakterystycznych dla badanych społeczności, a tym samym rysuje się jako projekt otwierający, zapraszający do dyskusji, a nade wszystko do pogłębionych badań i refleksji. Niemniej w tym minimalistycznym ujęciu zasługuje na uwagę. Po pierwsze przedstawione w publikacji opisy znajdują swe umocowanie w materiale empirycznym, gromadzonym drogą wywiadu i obserwacji. Warstwa empiryczna jest niewątpliwym atutem publikacji. Interesująco przedstawia się także dobór omawianych zagadnień. W wielu przypadkach wykracza on poza modelowy, tradycyjny opis regionu koncentrujący się na charakterystyce wizualnych wyznaczników kulturowej odrębności, takich jak strój, gwara, folklor czy architektura. Niemniej, co ważne zaprezentowany w publikacji opis nie ignoruje owych standardowych wyznaczników „tożsamości kulturowej”. Wchodzi z nimi w dialog, ale podejmuje go z perspektywy współczesnych potrzeb i interesów mieszkańców omawianych terenów. Stąd w prezentowanym tomie obok wątków dotyczących tradycyjnego rzemiosła, folkloru czy też sfery obyczajowej znajdziemy tematy związane z krajobrazem kulturowym, organizacją przestrzeni domowej, turystyką kulturową, pamięcią o przeszłości, stosunkami etnicznymi i narodowościowymi. Ważną częścią rozważań są obserwowane in statu nascendi zjawiska budowania na nowo grupowej tożsamości oraz strategie i działania marketingowe zmierzające do wykreowania atrakcyjnego wizerunku własnej grupy.
Książka jest do pobrania bezpłatnie w internecie:

Góralszczyzna mniej znana. W poszukiwaniu lokalnych tradycji